Charak Samhita

Progress:63.8%

मधुरैर्जाङ्गलरसैः श्यामाकयवकोद्रवाः | मुद्गादियूषैः शाकैश्च तिक्तकैर्मात्रया हिताः ||९६||

sanskrit

If the phlegm is thick then the patient should be administered with lehas prepared out of tiktha rasa dravyas along with madhu.

english translation

madhurairjAGgalarasaiH zyAmAkayavakodravAH | mudgAdiyUSaiH zAkaizca tiktakairmAtrayA hitAH ||96||

hk transliteration by Sanscript

घनश्लेष्मणि लेहास्तु तिक्तका मधुसंयुताः | शालयः स्युस्तनुकफे षष्टिकाश्च रसादिभिः ||९७||

sanskrit

If the phlegm is thin, then the patient should be given with shali and shashtika shali along with mamsa rasa.

english translation

ghanazleSmaNi lehAstu tiktakA madhusaMyutAH | zAlayaH syustanukaphe SaSTikAzca rasAdibhiH ||97||

hk transliteration by Sanscript

शर्कराम्भोऽनुपानार्थं द्राक्षेक्षूणां रसाः पयः | सर्वं च मधुरं शीतमविदाहि प्रशस्यते ||९८||

sanskrit

In this pittaja kasa drink prepared out of sharkara, draksha, ikshurasa and milk are beneficial. All things which are madhura, sheeta and avidahi should be used.

english translation

zarkarAmbho'nupAnArthaM drAkSekSUNAM rasAH payaH | sarvaM ca madhuraM zItamavidAhi prazasyate ||98||

hk transliteration by Sanscript

काकोलीबृहतीमेदायुग्मैः सवृषनागरैः | पित्तकासे रसान् क्षीरं यूषांश्चाप्युपकल्पयेत् ||९९||

sanskrit

Dishes like mamsa rasa, ksheera, yusha etc prepared out of kakoli, brihati, meda, mahameda, vasa and nagara are to be used in pittaja kasa.

english translation

kAkolIbRhatImedAyugmaiH savRSanAgaraiH | pittakAse rasAn kSIraM yUSAMzcApyupakalpayet ||99||

hk transliteration by Sanscript

शरादिपञ्चमूलस्य पिप्पलीद्राक्षयोस्तथा | कषायेण शृतं क्षीरं पिबेत् समधुशर्करम् ||१००||

sanskrit

Similarly milk boiled with sharadi panchamoola(Trinapanchamoola), pippali, draksha along with madhu and sharkara should be taken in pittaja kasa.

english translation

zarAdipaJcamUlasya pippalIdrAkSayostathA | kaSAyeNa zRtaM kSIraM pibet samadhuzarkaram ||100||

hk transliteration by Sanscript