Shrimad Bhagavad Gita
Progress:80.9%
द्वाविमौ पुरुषौ लोके क्षरश्चाक्षर एव च । क्षरः सर्वाणि भूतानि कूटस्थोऽक्षर उच्यते ॥ १५-१६॥
There are two kinds of Persons (Purush) in the Lok ( the World )- the perishable (Kshar) and the imperishable (Akshar). The perishable is all beings and the imperishable is called the unchanging (Kutasth).
english translation
इस संसारमें क्षर (नाशवान्) और अक्षर (अविनाशी) -- ये दो प्रकारके पुरुष हैं। सम्पूर्ण प्राणियोंके शरीर नाशवान् और कूटस्थ (जीवात्मा) अविनाशी कहा जाता है।
hindi translation
dvAvimau puruSau loke kSarazcAkSara eva ca | kSaraH sarvANi bhUtAni kUTastho'kSara ucyate || 15-16||
hk transliteration by Sanscriptउत्तमः पुरुषस्त्वन्यः परमात्मेत्युदाहृतः । यो लोकत्रयमाविश्य बिभर्त्यव्यय ईश्वरः ॥ १५-१७॥
But different is Uttam Purush ( the supreme Person ) who is spoken of as Paramaatma ( the transcendental Self ), who, pervading the three worlds, upholds (them), and is Avvayay Ishwar ( the imperishable God ).
english translation
उत्तम पुरुष तो अन्य ही है, जो परमात्मा नामसे कहा गया है। वही अविनाशी ईश्वर तीनों लोकोंमें प्रविष्ट होकर सबका भरण-पोषण करता है।
hindi translation
uttamaH puruSastvanyaH paramAtmetyudAhRtaH | yo lokatrayamAvizya bibhartyavyaya IzvaraH || 15-17||
hk transliteration by Sanscriptयस्मात्क्षरमतीतोऽहमक्षरादपि चोत्तमः । अतोऽस्मि लोके वेदे च प्रथितः पुरुषोत्तमः ॥ १५-१८॥
As I transcend the perishable ( Kshar ) and am even higher than the imperishable ( Akshar ), I am declared to be Purushottam ( the highest Person ) in the world and in the Vedas.
english translation
मैं क्षर(जड़ प्रकृति)) से अतीत हूँ और अक्षर(जीवात्मा) से भी उत्तम हूँ, इसलिये लोकमें और वेदमें पुरुषोत्तम नामसे प्रसिद्ध हूँ।
hindi translation
yasmAtkSaramatIto'hamakSarAdapi cottamaH | ato'smi loke vede ca prathitaH puruSottamaH || 15-18||
hk transliteration by Sanscriptयो मामेवमसम्मूढो जानाति पुरुषोत्तमम् । स सर्वविद्भजति मां सर्वभावेन भारत ॥ १५-१९॥
O Bharat ( Arjun )! he who, being free from delusion, knows Me as Purushottam ( the supreme Person ) thus, he, knowing all, worships Me with his whole being (heart).
english translation
हे भारत ! इस प्रकार, जो, संमोहरहित, पुरुष मुझ पुरुषोत्तम को जानता है, वह सर्वज्ञ होकर सम्पूर्ण भाव से अर्थात् पूर्ण हृदय से मेरी भक्ति करता है।
hindi translation
yo mAmevamasammUDho jAnAti puruSottamam | sa sarvavidbhajati mAM sarvabhAvena bhArata || 15-19||
hk transliteration by Sanscriptइति गुह्यतमं शास्त्रमिदमुक्तं मयानघ । एतद्बुद्ध्वा बुद्धिमान्स्यात्कृतकृत्यश्च भारत ॥ १५-२०॥
O Nishpaap ( sinless one) Bharat ( Arjun ) ! this most secret scripture has thus been uttered by Me. Understanding this, one becomes wise and has his duties fulfilled.
english translation
हे निष्पाप भारत ! इस प्रकार यह अत्यन्त गोपनीय शास्त्र मेरे द्वारा कहा गया है। इसको जानकर मनुष्य ज्ञानवान् (तथा प्राप्त-प्राप्तव्य) और कृतकृत्य हो जाता है।
hindi translation
iti guhyatamaM zAstramidamuktaM mayAnagha | etadbuddhvA buddhimAnsyAtkRtakRtyazca bhArata || 15-20||
hk transliteration by Sanscript1.
अर्जुनविषादयोगः
The Yoga of Arjuna's Dilemma
2.
साङ्ख्ययोगः
The Yoga of Transcendence
3.
कर्मयोगः
The Yoga of Action
4.
ज्ञानकर्मसंन्यासयोगः
The Yoga of Wisdom
5.
संन्यासयोगः
The Yoga of Renunciation
6.
आत्मसंयमयोगः
The Yoga of Meditation
7.
ज्ञानविज्ञानयोगः
The Yoga of Knowledge
8.
अक्षरब्रह्मयोगः
The Yoga of Eternity
9.
राजविद्याराजगुह्ययोगः
The Yoga of Kingship
10.
विभूतियोगः
The Yoga of Divine Glory
11.
विश्वरूपदर्शनयोगः
The Yoga of Cosmic Vision
12.
भक्तियोगः
The Yoga of Devotion
13.
क्षेत्रक्षेत्रज्ञविभागयोगः
The Yoga of Field and Knower
14.
गुणत्रयविभागयोगः
The Yoga of Three Gunas
पुरुषोत्तमयोगः
The Yoga of Supreme
16.
दैवासुरसम्पद्विभागयोगः
The Yoga of Divine and Demonic
17.
श्रद्धात्रयविभागयोगः
The Yoga of Threefold Faith
18.
मोक्षसंन्यासयोगः
The Yoga of Liberation
Progress:80.9%
द्वाविमौ पुरुषौ लोके क्षरश्चाक्षर एव च । क्षरः सर्वाणि भूतानि कूटस्थोऽक्षर उच्यते ॥ १५-१६॥
There are two kinds of Persons (Purush) in the Lok ( the World )- the perishable (Kshar) and the imperishable (Akshar). The perishable is all beings and the imperishable is called the unchanging (Kutasth).
english translation
इस संसारमें क्षर (नाशवान्) और अक्षर (अविनाशी) -- ये दो प्रकारके पुरुष हैं। सम्पूर्ण प्राणियोंके शरीर नाशवान् और कूटस्थ (जीवात्मा) अविनाशी कहा जाता है।
hindi translation
dvAvimau puruSau loke kSarazcAkSara eva ca | kSaraH sarvANi bhUtAni kUTastho'kSara ucyate || 15-16||
hk transliteration by Sanscriptउत्तमः पुरुषस्त्वन्यः परमात्मेत्युदाहृतः । यो लोकत्रयमाविश्य बिभर्त्यव्यय ईश्वरः ॥ १५-१७॥
But different is Uttam Purush ( the supreme Person ) who is spoken of as Paramaatma ( the transcendental Self ), who, pervading the three worlds, upholds (them), and is Avvayay Ishwar ( the imperishable God ).
english translation
उत्तम पुरुष तो अन्य ही है, जो परमात्मा नामसे कहा गया है। वही अविनाशी ईश्वर तीनों लोकोंमें प्रविष्ट होकर सबका भरण-पोषण करता है।
hindi translation
uttamaH puruSastvanyaH paramAtmetyudAhRtaH | yo lokatrayamAvizya bibhartyavyaya IzvaraH || 15-17||
hk transliteration by Sanscriptयस्मात्क्षरमतीतोऽहमक्षरादपि चोत्तमः । अतोऽस्मि लोके वेदे च प्रथितः पुरुषोत्तमः ॥ १५-१८॥
As I transcend the perishable ( Kshar ) and am even higher than the imperishable ( Akshar ), I am declared to be Purushottam ( the highest Person ) in the world and in the Vedas.
english translation
मैं क्षर(जड़ प्रकृति)) से अतीत हूँ और अक्षर(जीवात्मा) से भी उत्तम हूँ, इसलिये लोकमें और वेदमें पुरुषोत्तम नामसे प्रसिद्ध हूँ।
hindi translation
yasmAtkSaramatIto'hamakSarAdapi cottamaH | ato'smi loke vede ca prathitaH puruSottamaH || 15-18||
hk transliteration by Sanscriptयो मामेवमसम्मूढो जानाति पुरुषोत्तमम् । स सर्वविद्भजति मां सर्वभावेन भारत ॥ १५-१९॥
O Bharat ( Arjun )! he who, being free from delusion, knows Me as Purushottam ( the supreme Person ) thus, he, knowing all, worships Me with his whole being (heart).
english translation
हे भारत ! इस प्रकार, जो, संमोहरहित, पुरुष मुझ पुरुषोत्तम को जानता है, वह सर्वज्ञ होकर सम्पूर्ण भाव से अर्थात् पूर्ण हृदय से मेरी भक्ति करता है।
hindi translation
yo mAmevamasammUDho jAnAti puruSottamam | sa sarvavidbhajati mAM sarvabhAvena bhArata || 15-19||
hk transliteration by Sanscriptइति गुह्यतमं शास्त्रमिदमुक्तं मयानघ । एतद्बुद्ध्वा बुद्धिमान्स्यात्कृतकृत्यश्च भारत ॥ १५-२०॥
O Nishpaap ( sinless one) Bharat ( Arjun ) ! this most secret scripture has thus been uttered by Me. Understanding this, one becomes wise and has his duties fulfilled.
english translation
हे निष्पाप भारत ! इस प्रकार यह अत्यन्त गोपनीय शास्त्र मेरे द्वारा कहा गया है। इसको जानकर मनुष्य ज्ञानवान् (तथा प्राप्त-प्राप्तव्य) और कृतकृत्य हो जाता है।
hindi translation
iti guhyatamaM zAstramidamuktaM mayAnagha | etadbuddhvA buddhimAnsyAtkRtakRtyazca bhArata || 15-20||
hk transliteration by Sanscript