1.
वातव्याधिनिदानम्
Diseases of the Nervous System
•
अर्शोनिदानम्
Diagnosis of haemorrhoids
3.
अश्मरीनिदानम्
Diagnosis of urinary calculus
4.
भगन्दरनिदानम्
Diagnosis of anal fistula
5.
कुष्ठनिदानम्
Diagnosis of leprosy and other skin diseases
6.
प्रमेहनिदानम्
Diagnosis of diabetes
7.
उदरनिदानम्
Diagnosis of enlargement of the abdomen
8.
मूढगर्भनिदानम्
Diagnosis of foetal obstruction
9.
विद्रधिनिदानम्
Diagnosis of abscess
10.
विसर्पनाडीस्तनरोगनिदानम्
Diagnosis of erysipelas, sinus and mammae
11.
ग्रन्थ्यपच्यर्बुदगलगण्डनिदानम्
Diagnosis of glands, scrofula, tumors and goitre
12.
वृद्ध्युपदंशश्लीपदनिदानम्
Diagnosis of hernia, tumours, elephantiasis, etc.
13.
क्षुद्ररोगनिदानम्
Diagnosis of minor diseases
14.
शूकदोषनिदानम्
Diagnosis of diseases of the penis
15.
भग्ननिदानम्
Diagnosis of fractures-dislocations
16.
मुखरोगनिदानम्
Diagnosis of diseases of mouth
रक्तजानि न्यग्रोधप्ररोहविद्रुमकाकणन्तिकाफलसदृशानि पित्तलक्षणानि च, यदाऽवगाढपुरीषप्रपीडितानि भवन्ति तदाऽत्यर्थं दुष्टमनल्पमसृक् सहसा विसृजन्ति, तस्य चातिप्रवृत्तौ शोणितातियोगोपद्रवा भवन्ति ||१३||
The hemorrhoids caused by Rakta (blood) are similar to the fruits of the Nyagrodha tree, red corals, or blackberries. They have the characteristics of Pitta. When they are severely disturbed by a strong bowel movement, they suddenly bleed profusely. Excessive bleeding leads to complications related to the excess of blood.
english translation
रक्त के कारण उत्पन्न अर्शों की आकृति पीपल के फल, लाल मूंगा, या कालेberries के समान होती है। इनमें पित्त के लक्षण होते हैं। जब ये तीव्र मलत्याग से अत्यधिक उत्तेजित होते हैं, तो अचानक बहुत अधिक रक्तस्राव होता है। अत्यधिक रक्तस्राव से रक्त के अतिरिक्त होने से संबंधित समस्याएँ उत्पन्न होती हैं।
hindi translation
raktajAni nyagrodhaprarohavidrumakAkaNantikAphalasadRzAni pittalakSaNAni ca, yadA'vagADhapurISaprapIDitAni bhavanti tadA'tyarthaM duSTamanalpamasRk sahasA visRjanti, tasya cAtipravRttau zoNitAtiyogopadravA bhavanti ||13||
hk transliteration by Sanscript