Sushruta Samhita

Progress:67.5%

प्रतानवांस्तालवृन्तः करवीरोंऽशवानपि | स्वयम्प्रभो महासोमो यश्चापि गरुडाहृतः ||६||

Pratanavan (having branches), Talavrinta (palm-leafed), Karavira (oleander), Ashavan (the powerful), Svayamprabha (self-luminous), Mahasoma (the great Soma), and also the one carried by Garuda.

english translation

प्रतानवन (शाखाओं वाला), तालवृंत (ताड़ के पत्तों वाला), कारावीरा (ओलियंडर), आशावन (शक्तिशाली), स्वयंप्रभा (स्वयं प्रकाशमान), महासोम (महान सोम), और गरुड़ द्वारा धारण किया हुआ भी।

hindi translation

pratAnavAMstAlavRntaH karavIroM'zavAnapi | svayamprabho mahAsomo yazcApi garuDAhRtaH ||6||

hk transliteration by Sanscript

गायत्रस्त्रैष्टुभः पाङ्क्तो जागतः शाक्वरस्तथा | अग्निष्टोमो रैवतश्च यथोक्त इति सञ्ज्ञितः ||७||

Gayatra, Traishtubha, Pankta, Jagata, Shakvara, Agnishtoma, Raivata, and Yathokta — these are the names given.

english translation

गायत्र, त्रैष्टुभ, पंक्ता, जगत, शक्वर, अग्निष्टोम, रैवत, और यथोक्त - ये नाम दिए गए हैं।

hindi translation

gAyatrastraiSTubhaH pAGkto jAgataH zAkvarastathA | agniSTomo raivatazca yathokta iti saJjJitaH ||7||

hk transliteration by Sanscript

गायत्र्या त्रिपदा युक्तो यश्चोडुपतिरुच्यते | एते सोमाः समाख्याता वेदोक्तैर्नामभिः शुभैः ||८||

The one called "lord of the stars" is associated with Gayatri, having three feet. These are the Soma deities, named with auspicious names as mentioned in the Vedas.

english translation

जिसे "तारों का स्वामी" कहा जाता है, वह गायत्री से जुड़ा है, जिसके तीन पैर हैं। ये सोम देवता हैं, जिन्हें वेदों में वर्णित शुभ नामों से नामित किया गया है।

hindi translation

gAyatryA tripadA yukto yazcoDupatirucyate | ete somAH samAkhyAtA vedoktairnAmabhiH zubhaiH ||8||

hk transliteration by Sanscript

सर्वेषामेव चैतेषामेको विधिरुपासने | सर्वे तुल्यगुणाश्चैव विधानं तेषु वक्ष्यते ||९||

For the worship of all these (Soma deities), there is a single method. All possess equal virtues, and their procedure will be explained.

english translation

इन सभी (सोम देवताओं) की पूजा के लिए एक ही विधि है। सभी में समान गुण हैं, और उनकी प्रक्रिया बताई जाएगी।

hindi translation

sarveSAmeva caiteSAmeko vidhirupAsane | sarve tulyaguNAzcaiva vidhAnaM teSu vakSyate ||9||

hk transliteration by Sanscript

अतोऽन्यतमं सोममुपयुयुक्षुः सर्वोपकरणपरिचारकोपेतः प्रशस्ते देशे त्रिवृतमागारं कारयित्वा हृतदोषः प्रतिसंसृष्टभक्तः प्रशस्तेषु तिथिकरणमुहूर्तनक्षत्रेषु अंशुमन्तमादायाध्वरकल्पेनाहृतमभिषुतमभिहुतं चान्तरागारे कृतमङ्गलस्वस्तिवाचनः सोमकन्दं सुवर्णसूच्या विदार्य पयो गृह्णीयात् सौवर्णे (राजते वा ) पात्रेऽञ्जलिमात्रं, ततः सकृदेवोपयुञ्जीत नाखादयन्, तत उपस्पृश्य शेषमप्स्ववसाद्य यमनियमाभ्यामात्मानं संयोज्य वाग्यतोऽभ्यन्तरतः सुहृद्भिरुपास्यमानो विहरेत् ||१०||

One who intends to worship any of these Soma deities should prepare himself with all necessary items and services, in an auspicious place, and construct a three-room house. After purifying himself, taking pure food, and aligning with auspicious lunar dates, signs, moments, and stars, he should take the Soma plant with sunlight, prepared for the ritual. Having made offerings, and with auspicious blessings recited, he should split the Soma root with a golden needle and collect its juice in a golden (or silver) vessel, about one handful. Then, he should partake only once, without eating anything else. Thereafter, after purifying himself and disposing of the remainder in water, he should maintain restraint with proper conduct and, while remaining calm, be served by friends.

english translation

जो व्यक्ति इन सोम देवताओं में से किसी की पूजा करना चाहता है, उसे किसी शुभ स्थान पर सभी आवश्यक वस्तुओं और सेवाओं के साथ खुद को तैयार करना चाहिए और तीन कमरों का घर बनाना चाहिए। खुद को शुद्ध करने के बाद, शुद्ध भोजन लेने और शुभ चंद्र तिथियों, संकेतों, क्षणों और सितारों के साथ संरेखित होने के बाद, उसे अनुष्ठान के लिए तैयार सूर्य के प्रकाश के साथ सोम के पौधे को लेना चाहिए। प्रसाद चढ़ाने और शुभ आशीर्वाद के साथ, उसे सोम की जड़ को सोने की सुई से तोड़ना चाहिए और उसका रस लगभग एक मुट्ठी सोने (या चांदी) के बर्तन में इकट्ठा करना चाहिए। फिर, उसे बिना कुछ खाए केवल एक बार ही भोजन करना चाहिए। इसके बाद स्वयं को शुद्ध करके शेष को जल में प्रवाहित कर उचित आचरण से संयम रखना चाहिए और शांत रहते हुए मित्रों से सेवा करानी चाहिए।

hindi translation

ato'nyatamaM somamupayuyukSuH sarvopakaraNaparicArakopetaH prazaste deze trivRtamAgAraM kArayitvA hRtadoSaH pratisaMsRSTabhaktaH prazasteSu tithikaraNamuhUrtanakSatreSu aMzumantamAdAyAdhvarakalpenAhRtamabhiSutamabhihutaM cAntarAgAre kRtamaGgalasvastivAcanaH somakandaM suvarNasUcyA vidArya payo gRhNIyAt sauvarNe (rAjate vA ) pAtre'JjalimAtraM, tataH sakRdevopayuJjIta nAkhAdayan, tata upaspRzya zeSamapsvavasAdya yamaniyamAbhyAmAtmAnaM saMyojya vAgyato'bhyantarataH suhRdbhirupAsyamAno viharet ||10||

hk transliteration by Sanscript