Chanakya Neeti
Progress:82.4%
यस्य चित्तं द्रवीभूतं कृपया सर्वजन्तुषु । तस्य ज्ञानेन मोक्षेण किं जटाभस्मलेपनैः ॥१॥
For a person whose heart melts with compassion for every living being, what need does he have for knowledge, for liberation, for wearing a hair-dress on his head and for rubbing ashes on his body?
english translation
वह व्यक्ति जिसका हृदय हर प्राणी मात्र के प्रति करुणा से पिघलता है, उसे ज्ञान की, मुक्ति की, सर के ऊपर जटाजूट रखने की और अपने शरीर पर राख मलने की क्या आवश्यकता है I
hindi translation
yasya cittaM dravIbhUtaM kRpayA sarvajantuSu । tasya jJAnena mokSeNa kiM jaTAbhasmalepanaiH ॥1॥
hk transliteration by Sanscriptएकमप्यक्षरं यस्तु गुरुः शिष्यं प्रबोधयेत । पृथिव्यां नास्ति तद्द्रव्यं यद्दत्त्वा सोऽनृणी भवेत ॥२॥
There is no fund in this world which can repay the debt of even a single letter given by the Sadguru to the disciple.
english translation
इस संसार में वह निधि नहीं है जो शिष्य को सदगुरु के दिए एक भी अक्षर के ऋण से उऋण कर सके I
hindi translation
ekamapyakSaraM yastu guruH ziSyaM prabodhayeta । pRthivyAM nAsti taddravyaM yaddattvA so'nRNI bhaveta ॥2॥
hk transliteration by Sanscriptखलानां कण्टकानां च द्विविधैव प्रतिक्रिया । उपान्मुखभङ्गो वा दूरतो वा विसर्जनम् ॥३॥
There is only one way to protect yourself from thorns and evildoers - to break their faces with shoes or to shun them from a distance.
english translation
कांटो से और दुष्टों दोनों से बचने का एक ही उपाय है - जूतों से इनका मुँह तोड़ देना या दूर से ही इनका त्याग I
hindi translation
khalAnAM kaNTakAnAM ca dvividhaiva pratikriyA । upAnmukhabhaGgo vA dUrato vA visarjanam ॥3॥
hk transliteration by Sanscriptकुचैलिनं दन्तम॒लोपधारिणं बह्वाशिनं निष्ठुरभाषिणं च । सूर्योदये चास्तमिते शयानं विमुञ्चति श्रीर्यदि चक्रपाणिः ॥४॥
One who wears unclean clothes, whose teeth are not clean, who eats excessively, who speaks harsh words and who wakes up after sunrise cannot attain the blessings of Lakshmi, even if Lord Chakrapani herself is there.
english translation
जो अस्वच्छ कपडे पहनता है, जिसके दांत शुद्ध नहीं, जो अत्यधिक खाता है, जो कठोर शब्द बोलता है और जो सूर्योदय के बाद उठता है, वह लक्ष्मी की कृपा नहीं पा सकता चाहे स्वयं भगवान चक्रपाणि ही क्यों न हों I
hindi translation
kucailinaM dantama॒lopadhAriNaM bahvAzinaM niSThurabhASiNaM ca । sUryodaye cAstamite zayAnaM vimuJcati zrIryadi cakrapANiH ॥4॥
hk transliteration by Sanscriptत्यजन्ति मित्राणि धनैर्विहीनं पुत्राश्च दाराश्च सुहृज्जनाश्च । तमर्थवन्तं पुनराश्रयन्ति अर्थो हि लोके मनुषस्य बन्धुः ॥५॥
Friends, wife, servants, brothers, all of them abandon a moneyless person, but when the same person becomes rich again, they accept his intentions. Money is man's friend in this world.
english translation
मित्र, स्त्री, सेवक, बंधु यह सब धनहीन मनुष्य का त्याग कर देते हैं परन्तु जब वही मनुष्य पुनः धनी हो जाता है तो फिर उसका आशय ले लेते हैं। धन ही इस लोक में मनुष्य का बंधू है I
hindi translation
tyajanti mitrANi dhanairvihInaM putrAzca dArAzca suhRjjanAzca । tamarthavantaM punarAzrayanti artho hi loke manuSasya bandhuH ॥5॥
hk transliteration by Sanscript1.
प्रथम अध्याय
prathama adhyAya
2.
द्वितीय अध्याय
dvitIya adhyAya
3.
तृतीय अध्याय
tRtIya adhyAya
4.
चतुर्थः अध्यायः
caturthaH adhyAyaH
5.
पंचम अध्याय
paMcama adhyAya
6.
षष्ठम् अध्याय
SaSTham adhyAya
7.
सप्तम अध्याय
saptama adhyAya
8.
अष्टम अध्याय
aSTama adhyAya
9.
नवम अध्याय
navama adhyAya
10.
दशम अध्याय
dazama adhyAya
11.
एकादश अध्याय
ekAdaza adhyAya
12.
द्वादश अध्याय
dvAdaza adhyAya
13.
त्रयोदश अध्याय
trayodaza adhyAya
14.
चतुर्दश अध्याय
caturdaza adhyAya
पञ्चदश
paJcadaza
16.
षोडश अध्याय
SoDaza adhyAya
17.
सप्तदश अध्याय
saptadaza adhyAya
Progress:82.4%
यस्य चित्तं द्रवीभूतं कृपया सर्वजन्तुषु । तस्य ज्ञानेन मोक्षेण किं जटाभस्मलेपनैः ॥१॥
For a person whose heart melts with compassion for every living being, what need does he have for knowledge, for liberation, for wearing a hair-dress on his head and for rubbing ashes on his body?
english translation
वह व्यक्ति जिसका हृदय हर प्राणी मात्र के प्रति करुणा से पिघलता है, उसे ज्ञान की, मुक्ति की, सर के ऊपर जटाजूट रखने की और अपने शरीर पर राख मलने की क्या आवश्यकता है I
hindi translation
yasya cittaM dravIbhUtaM kRpayA sarvajantuSu । tasya jJAnena mokSeNa kiM jaTAbhasmalepanaiH ॥1॥
hk transliteration by Sanscriptएकमप्यक्षरं यस्तु गुरुः शिष्यं प्रबोधयेत । पृथिव्यां नास्ति तद्द्रव्यं यद्दत्त्वा सोऽनृणी भवेत ॥२॥
There is no fund in this world which can repay the debt of even a single letter given by the Sadguru to the disciple.
english translation
इस संसार में वह निधि नहीं है जो शिष्य को सदगुरु के दिए एक भी अक्षर के ऋण से उऋण कर सके I
hindi translation
ekamapyakSaraM yastu guruH ziSyaM prabodhayeta । pRthivyAM nAsti taddravyaM yaddattvA so'nRNI bhaveta ॥2॥
hk transliteration by Sanscriptखलानां कण्टकानां च द्विविधैव प्रतिक्रिया । उपान्मुखभङ्गो वा दूरतो वा विसर्जनम् ॥३॥
There is only one way to protect yourself from thorns and evildoers - to break their faces with shoes or to shun them from a distance.
english translation
कांटो से और दुष्टों दोनों से बचने का एक ही उपाय है - जूतों से इनका मुँह तोड़ देना या दूर से ही इनका त्याग I
hindi translation
khalAnAM kaNTakAnAM ca dvividhaiva pratikriyA । upAnmukhabhaGgo vA dUrato vA visarjanam ॥3॥
hk transliteration by Sanscriptकुचैलिनं दन्तम॒लोपधारिणं बह्वाशिनं निष्ठुरभाषिणं च । सूर्योदये चास्तमिते शयानं विमुञ्चति श्रीर्यदि चक्रपाणिः ॥४॥
One who wears unclean clothes, whose teeth are not clean, who eats excessively, who speaks harsh words and who wakes up after sunrise cannot attain the blessings of Lakshmi, even if Lord Chakrapani herself is there.
english translation
जो अस्वच्छ कपडे पहनता है, जिसके दांत शुद्ध नहीं, जो अत्यधिक खाता है, जो कठोर शब्द बोलता है और जो सूर्योदय के बाद उठता है, वह लक्ष्मी की कृपा नहीं पा सकता चाहे स्वयं भगवान चक्रपाणि ही क्यों न हों I
hindi translation
kucailinaM dantama॒lopadhAriNaM bahvAzinaM niSThurabhASiNaM ca । sUryodaye cAstamite zayAnaM vimuJcati zrIryadi cakrapANiH ॥4॥
hk transliteration by Sanscriptत्यजन्ति मित्राणि धनैर्विहीनं पुत्राश्च दाराश्च सुहृज्जनाश्च । तमर्थवन्तं पुनराश्रयन्ति अर्थो हि लोके मनुषस्य बन्धुः ॥५॥
Friends, wife, servants, brothers, all of them abandon a moneyless person, but when the same person becomes rich again, they accept his intentions. Money is man's friend in this world.
english translation
मित्र, स्त्री, सेवक, बंधु यह सब धनहीन मनुष्य का त्याग कर देते हैं परन्तु जब वही मनुष्य पुनः धनी हो जाता है तो फिर उसका आशय ले लेते हैं। धन ही इस लोक में मनुष्य का बंधू है I
hindi translation
tyajanti mitrANi dhanairvihInaM putrAzca dArAzca suhRjjanAzca । tamarthavantaM punarAzrayanti artho hi loke manuSasya bandhuH ॥5॥
hk transliteration by Sanscript