Charak Samhita

Progress:11.1%

नागरचव्यचित्रकविडङ्गमूर्वागुडूचीवचामुस्तपिप्पलीपटोलानीति दशेमानि तृप्तिघ्नानि भवन्ति (११), कुटजबिल्वचित्रकनागरातिविषाभयाधन्वयासकदारुहरिद्रावचाचव्यानीति दशेमान्यर्शोघ्नानि भवन्ति (१२), खदिराभयामलकहरिद्रारुष्करसप्तपर्णारग्वधकरवीरविडङ्गजातीप्रवाला इति दशेमानि कुष्ठघ्नानि भवन्ति (१३), चन्दननलदकृतमालनक्तमालनिम्बकुटजसर्षपमधुकदारुहरिद्रामुस्तानीति दशेमानि कण्डूघ्नानि भवन्ति (१४), अक्षीवमरिचगण्डीरकेबुकविडङ्गनिर्गुण्डीकिणिहीश्वदंष्ट्रावृषपर्णिकाखुपर्णिका इति दशेमानि क्रिमिघ्नानि भवन्ति (१५), हरिद्रामञ्जिष्ठासुवहासूक्ष्मैलापालिन्दीचन्दनकतकशिरीषसिन्धुवारश्लेष्मातका इति दशेमानि विषघ्नानि भवन्ति (१६), इति षट्कः कषायवर्गः ||११||

sanskrit

Group III: Six subgroups of medicines (11-16) 11. Name of Subgroup: Truptighna (anti-satiety); : Medicines (herbs): nagara, chavya, chitraka, vidanga, murva, guduchi, musta, pippali patola; 12. Name of Subgroup: Arshoghna (anti-hemorrhoids); : Medicines (herbs):kutaja, bilva, chitraka, nagara, ativisha, abhaya, dhanvayasa, daruharidra, vacha and chavya; 13. Name of Subgroup: Kushthaghna (anti-dermatosis); : Medicines (herbs): khadira, abhaya, amalaka, haridra, arushkara, saptaparna, aragvadha, karavira, vidanga, tender leaves of jati; 14. Name of Subgroup:Kandughna (anti-pruritic/itching); : Medicines (herbs): chandana, nalada, kritamala, naktamala, nimba, kutaja, sarshapa, madhuka, daruharidra and musta; 15. Name of Subgroup: Krumighna (anti-helmintics); : Medicines (herbs): akshiva, maricha, gandira, kebuka, vidanga, nirgundi, kinihi, shwadanshtra, vrishaparnika and akhuparnika; 16. Name of Subgroup: Vishaghna (anti-poisons/anti-dotes); : Medicines (herbs): haridra, manjishtha, suvaha, sukshma ela, palindi, chandana, kataka, shirisha, sindhuvara and shleshmantaka;

english translation

nAgaracavyacitrakaviDaGgamUrvAguDUcIvacAmustapippalIpaTolAnIti dazemAni tRptighnAni bhavanti (11), kuTajabilvacitrakanAgarAtiviSAbhayAdhanvayAsakadAruharidrAvacAcavyAnIti dazemAnyarzoghnAni bhavanti (12), khadirAbhayAmalakaharidrAruSkarasaptaparNAragvadhakaravIraviDaGgajAtIpravAlA iti dazemAni kuSThaghnAni bhavanti (13), candananaladakRtamAlanaktamAlanimbakuTajasarSapamadhukadAruharidrAmustAnIti dazemAni kaNDUghnAni bhavanti (14), akSIvamaricagaNDIrakebukaviDaGganirguNDIkiNihIzvadaMSTrAvRSaparNikAkhuparNikA iti dazemAni krimighnAni bhavanti (15), haridrAmaJjiSThAsuvahAsUkSmailApAlindIcandanakatakazirISasindhuvArazleSmAtakA iti dazemAni viSaghnAni bhavanti (16), iti SaTkaH kaSAyavargaH ||11||

hk transliteration

वीरणशालिषष्टिकेक्षुवालिकादर्भकुशकाशगुन्द्रेत्कटकत्तृणमूलानीति दशेमानि स्तन्यजननानि भवन्ति (१७), पाठामहौषधसुरदारुमुस्तमूर्वागुडूचीवत्सकफलकिराततिक्तककटुरोहिणीसारिवा इति दशेमानि स्तन्यशोधनानि भवन्ति (१८), जीवकर्षभककाकोलीक्षीरकाकोलीमुद्गपर्णीमाषपर्णीमेदावृद्धरुहाजटिलाकुलिङ्गा इति दशेमानि शुक्रजननानि भवन्ति (१९), कुष्ठैलवालुककट्फलसमुद्रफेनकदम्बनिर्यासेक्षुकाण्डेक्ष्विक्षुरकवसुकोशीराणीति दशेमानि शुक्रशोधनानि भवन्ति (२०), इति चतुष्कः कषायवर्गः ||१२||

sanskrit

Group IV: Four subgroups of medicines (17-20) 17. Name of Subgroup: Stanyajanana(galactogogues); : Medicines (herbs): Roots of the following: virana, shali, shashtik shali, ikshuvalika, darbha, kusha, kash, gundra itkata, katruna; 18. Name of Subgroup: Stanyashodhana(galacto-purifiers); : Medicines (herbs): patha, mahaushadha, suradaru, musta, murva, guduchi, vatsaka phala, kiratatikta, katukrohini and sariva; 19. Name of Subgroup: Shukra janana(semen promoting); : Medicines (herbs): jívaka, rishabhaka, kakoií, kshirakakoli, mudgaparni, mashaparni, meda, vriddharuha, jatila, kulinga; 20. Name of Subgroup: Shukra shodhana(semen purifiers); : Medicines (herbs): kushtha, elavaluka, katphala, samudraphena, kadambaniryasa, ikshu, kandekshu, ikshuraka,vasuka and ushira;

english translation

vIraNazAliSaSTikekSuvAlikAdarbhakuzakAzagundretkaTakattRNamUlAnIti dazemAni stanyajananAni bhavanti (17), pAThAmahauSadhasuradArumustamUrvAguDUcIvatsakaphalakirAtatiktakakaTurohiNIsArivA iti dazemAni stanyazodhanAni bhavanti (18), jIvakarSabhakakAkolIkSIrakAkolImudgaparNImASaparNImedAvRddharuhAjaTilAkuliGgA iti dazemAni zukrajananAni bhavanti (19), kuSThailavAlukakaTphalasamudraphenakadambaniryAsekSukANDekSvikSurakavasukozIrANIti dazemAni zukrazodhanAni bhavanti (20), iti catuSkaH kaSAyavargaH ||12||

hk transliteration

मृद्वीकामधुकमधुपर्णीमेदाविदारीकाकोलीक्षीरकालोलीजीवकजीवन्तीशालपर्ण्य इति दशेमानि स्नेहोपगानि भवन्ति (२१), शोभाञ्जनकैरण्डार्कवृश्चीरपुनर्नवायवतिलकुलत्थमाषबदराणीति दशेमानि स्वेदोपगानि भवन्ति (२२), मधुमधुककोविदारकर्बुदारनीपविदुलबिम्बीशणपुष्पीसदापुष्पाप्रत्यक्पुष्पा इति दशेमानि वमनोपगानि भवन्ति (२३), द्राक्षाकाश्मर्यपरूषकाभयामलकबिभीतककुवलबदरकर्कन्धुपीलूनीति दशेमानि विरेचनोपगानि भवन्ति (२४), त्रिवृद्बिल्वपिप्पलीकुष्ठसर्षपवचावत्सकफलशतपुष्पामधुकमदनफलानीति दशेमान्यास्थापनोपगानि भवन्ति (२५), रास्नासुरदारुबिल्वमदनशतपुष्पावृश्चीरपुनर्नवाश्वदंष्ट्राग्निमन्थश्योनाका इति दशेमान्यनुवासनोपगानि भवन्ति (२६), ज्योतिष्मतीक्षवकमरिचपिप्पलीविडङ्गशिग्रुसर्षपापामार्गतण्डुलश्वेतामहाश्वेता इति दशेमानि शिरोविरेचनोपगानि भवन्ति (२७), इति सप्तकः कषायवर्गः ||१३||

sanskrit

Group V: Seven subgroups of medicines (21-27) 21. Name of Subgroup: Snehopaga(helping oleation); : Medicines (herbs): mrudwika, madhuka, madhuparni, meda, vidari, kakoli, kshirakakoli, jivaka, jivanti and shalparni; 22. Name of Subgroup: Swedopaga(helping dia-phoresis/sudation); : Medicines (herbs): shobhanjana, eranda, arka, vruschira, punaranva, yava, tila, kulattha, masha and badara; 23. Name of Subgroup: Vamanopaga(helping emesis); : Medicines (herbs): madhu, madhuka, kovidara, karbudara, nipa, vidula, bimbi, shanapushpi, sadapushpi, and apamarga; 24. Name of Subgroup: Virechanopaga(helping purgation); : Medicines (herbs): draksha, kashmarya, parushaka, abhaya, amalaka, bibhitaka, kuvala, badara, karkandhu and pilu; 25. Name of Subgroup: Asthapanopaga(helping corrective enema); : Medicines (herbs): trivrut, bilwa, pippali, kushtha, sarshapa, vacha, vatsakaphala, shatapushpa, madhuka, madanaphala; 26. Name of Subgroup: Anuvasanopaga(unctuous enema) : Medicines (herbs): rasna, surdaru, bilwa, madana, shatapushpa, vrishchira, punarnava, gokshura, agnimantha, and shyonaka; 27. Name of Subgroup: Shirovirechanopaga( helping nasal errhine therapy); : Medicines (herbs): jyotishmatí, kshavaka, maricha, pippali, vidanga, shigru, sarshapa, apamarga (seeds), shweta and mahashweta;

english translation

mRdvIkAmadhukamadhuparNImedAvidArIkAkolIkSIrakAlolIjIvakajIvantIzAlaparNya iti dazemAni snehopagAni bhavanti (21), zobhAJjanakairaNDArkavRzcIrapunarnavAyavatilakulatthamASabadarANIti dazemAni svedopagAni bhavanti (22), madhumadhukakovidArakarbudAranIpavidulabimbIzaNapuSpIsadApuSpApratyakpuSpA iti dazemAni vamanopagAni bhavanti (23), drAkSAkAzmaryaparUSakAbhayAmalakabibhItakakuvalabadarakarkandhupIlUnIti dazemAni virecanopagAni bhavanti (24), trivRdbilvapippalIkuSThasarSapavacAvatsakaphalazatapuSpAmadhukamadanaphalAnIti dazemAnyAsthApanopagAni bhavanti (25), rAsnAsuradArubilvamadanazatapuSpAvRzcIrapunarnavAzvadaMSTrAgnimanthazyonAkA iti dazemAnyanuvAsanopagAni bhavanti (26), jyotiSmatIkSavakamaricapippalIviDaGgazigrusarSapApAmArgataNDulazvetAmahAzvetA iti dazemAni zirovirecanopagAni bhavanti (27), iti saptakaH kaSAyavargaH ||13||

hk transliteration

जम्ब्वाम्रपल्लवमातुलुङ्गाम्लबदरदाडिमयवयष्टिकोशीरमृल्लाजा इति दशेमानि छर्दिनिग्रहणानि भवन्ति (२८), नागरधन्वयवासकमुस्तपर्पटकचन्दनकिराततिक्तकगुडूचीह्रीवेरधान्यकपटोलानीति दशेमानि तृष्णानिग्रहणानि भवन्ति (२९), शटीपुष्करमूलबदरबीजकण्टकारिकाबृहतीवृक्षरुहाभयापिप्पलीदुरालभाकुलीरशृङ्ग्य इति दशेमानि हिक्कानिग्रहणानि भवन्ति (३०), इति त्रिकः कषायवर्गः ||१४||

sanskrit

Group VI: Three subgroups of medicines (28-30) 28. Name of Subgroup: Chhardi nigrahana(reducing vomiting); : Medicines (herbs): jambu, amra pallava (tender leaves), matulunaga, amla badara, dadima, yava, yashtika, ushira, mrut (earth) and laja (fired paddy); 29. Name of Subgroup: Trishna nigrahana(reducing thirst); : Medicines (herbs): nagara, dhanvayavasaka, musta, parpataka, chandana, kiratatiktaka, guduchi, hribera, dhanyaka and patola; 30. Name of Subgroup: Hikka nigrahana (reducing hiccups); : Medicines (herbs): shati, pushkaramula, badara beeja (seeds), kantakarika, bruhati, vruksharuha, abhaya, pippali, duralabha and kulira-shrunga;

english translation

jambvAmrapallavamAtuluGgAmlabadaradADimayavayaSTikozIramRllAjA iti dazemAni chardinigrahaNAni bhavanti (28), nAgaradhanvayavAsakamustaparpaTakacandanakirAtatiktakaguDUcIhrIveradhAnyakapaTolAnIti dazemAni tRSNAnigrahaNAni bhavanti (29), zaTIpuSkaramUlabadarabIjakaNTakArikAbRhatIvRkSaruhAbhayApippalIdurAlabhAkulIrazRGgya iti dazemAni hikkAnigrahaNAni bhavanti (30), iti trikaH kaSAyavargaH ||14||

hk transliteration

प्रियङ्ग्वनन्ताम्रास्थिकट्वङ्गलोध्रमोचरससमङ्गाधातकीपुष्पपद्मापद्मकेशराणीति दशेमानि पुरीषसङ्ग्रहणीयानि भवन्ति (३१), जम्बुशल्लकीत्वक्कच्छुरामधूकशाल्मलीश्रीवेष्टकभृष्टमृत्पयस्योत्पलतिलकणा इति दशेमानि पुरीषविरजनीयानि भवन्ति (३२), जम्ब्वाम्रप्लक्षवटकपीतनोडुम्बराश्वत्थभल्लातकाश्मन्तकसोमवल्का इति दशेमानि मूत्रसङ्ग्रहणीयानि भवन्ति (३३), पद्मोत्पलनलिनकुमुदसौगन्धिकपुण्डरीकशतपत्रमधुकप्रियङ्गुधातकीपुष्पाणीति दशेमानि मूत्रविरजनीयानि भवन्ति (३४), वृक्षादनीश्वदंष्ट्रावसुकवशिरपाषाणभेददर्भकुशकाशगुन्द्रेत्कटमूलानीति दशेमानि मूत्रविरेचनीयानि भवन्ति (३५), इति पञ्चकः कषायवर्गः ||१५||

sanskrit

Group VII: Five subgroups (31-35) 31. Name of Subgroup:Purisha samgrahaniya(faecal astringents); : Medicines (herbs): priyangu, ananta, amrasthi, katvanga, lodhra, mocharasa, samanga, dhatakipushpa (flowers), padma and padmakeshara; 32. Name of Subgroup: Purisha virajaniya(faecal depigmentors); : Medicines (herbs): jambu, shallakítwak (bark), kacchura, madhooka, shalmali, shriveshtaka, bhrist mruda (fried earth), payasya, utpala and tila kana grains; 33. Name of Subgroup: Mutra samgrahaniya(anti-diuretics); : Medicines (herbs): jambu, amra, plaksha, vata, kapitana, udumbara, ashwattha, bhallataka, ashmantaka, somavalka; 34. Name of Subgroup: Mutra virajaniya(urinary depigmenters); : Medicines (herbs): padma, utpala, nalina, kumuda, saugandhika, pundaríka, shatapatra, madhuka, priyangu and dhataki (flowers); 35. Name of Subgroup: Mutrala(diuretics); : Medicines (herbs): vrukshadani, shwadanshtra, vasuka, vashira, pashanabheda, darbha, kusha, kasha, gundra, itkatamoola (roots);

english translation

priyaGgvanantAmrAsthikaTvaGgalodhramocarasasamaGgAdhAtakIpuSpapadmApadmakezarANIti dazemAni purISasaGgrahaNIyAni bhavanti (31), jambuzallakItvakkacchurAmadhUkazAlmalIzrIveSTakabhRSTamRtpayasyotpalatilakaNA iti dazemAni purISavirajanIyAni bhavanti (32), jambvAmraplakSavaTakapItanoDumbarAzvatthabhallAtakAzmantakasomavalkA iti dazemAni mUtrasaGgrahaNIyAni bhavanti (33), padmotpalanalinakumudasaugandhikapuNDarIkazatapatramadhukapriyaGgudhAtakIpuSpANIti dazemAni mUtravirajanIyAni bhavanti (34), vRkSAdanIzvadaMSTrAvasukavazirapASANabhedadarbhakuzakAzagundretkaTamUlAnIti dazemAni mUtravirecanIyAni bhavanti (35), iti paJcakaH kaSAyavargaH ||15||

hk transliteration