Charak Samhita

Progress:96.9%

स चाध्येतव्यो ब्राह्मणराजन्यवैश्यैः| तत्रानुग्रहार्थं प्राणिनां ब्राह्मणैः, आरक्षार्थं राजन्यैः, वृत्त्यर्थं वैश्यैः; सामान्यतो वा धर्मार्थकामपरिग्रहार्थं सर्वैः| तत्र यदध्यात्मविदां धर्मपथस्थानां धर्मप्रकाशकानां वा मातृपितृभ्रातृबन्धुगुरुजनस्य वा विकारप्रशमने प्रयत्नवान् भवति,यच्चायुर्वेदोक्तमध्यात्ममनुध्यायति वेदयत्यनुविधीयते वा, सोऽस्य परो धर्मः; या पुनरीश्वराणां वसुमतां वा सकाशात्सुखोपहारनिमित्ता भवत्यर्थावाप्तिरारक्षणं च, या च स्वपरिगृहीतानां प्राणिनामातुर्यादारक्षा, सोऽस्यार्थः; यत् पुनरस्यविद्वद्ग्रहणयशः [२] शरण्यत्वं च, या च सम्मानशुश्रूषा, यच्चेष्टानां विषयाणामारोग्यमाधत्ते सोऽस्य कामः| इति यथाप्रश्नमुक्तमशेषेण ||२९||

sanskrit

[Learners of Ayurveda and their objectives] Ayurveda should be studied by Brahmanas (for providing solace to all), Kings (for protecting his subjects), and Vaishyas or traders/business-people (for earning their livelihood). In general, Ayurveda can be studied by all for the attainment of righteousness, wealth, and desire. Righteousness can be attained by treating spiritual scholars who practice and propagate righteousness as a mother, father, a brother, a friend or as a superior. Righteousness can also be achieved by studying and practicing the spiritual knowledge contained in Ayurveda. One can earn wealth and protection by treating kings and other wealthy individuals. The practitioner of Ayurveda can also protect his subordinates and servants by his practice. He can fulfill his desires by gaining respect from the learned people for his abilities to protect others, by reputation, and by keeping his beloved ones like his spouse free from diseases. Thus, all the queries are answered in their entirety.

english translation

sa cAdhyetavyo brAhmaNarAjanyavaizyaiH| tatrAnugrahArthaM prANinAM brAhmaNaiH, ArakSArthaM rAjanyaiH, vRttyarthaM vaizyaiH; sAmAnyato vA dharmArthakAmaparigrahArthaM sarvaiH| tatra yadadhyAtmavidAM dharmapathasthAnAM dharmaprakAzakAnAM vA mAtRpitRbhrAtRbandhugurujanasya vA vikAraprazamane prayatnavAn bhavati,yaccAyurvedoktamadhyAtmamanudhyAyati vedayatyanuvidhIyate vA, so'sya paro dharmaH; yA punarIzvarANAM vasumatAM vA sakAzAtsukhopahAranimittA bhavatyarthAvAptirArakSaNaM ca, yA ca svaparigRhItAnAM prANinAmAturyAdArakSA, so'syArthaH; yat punarasyavidvadgrahaNayazaH [2] zaraNyatvaM ca, yA ca sammAnazuzrUSA, yacceSTAnAM viSayANAmArogyamAdhatte so'sya kAmaH| iti yathApraznamuktamazeSeNa ||29||

hk transliteration