1.
वर्णस्वरीयमिन्द्रियम्
Varnasvariyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in complexion and voice)
2.
पुष्पितकमिन्द्रियम्
Pushpitakam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of Tactile and Olfactory perception)
3.
परिमर्शनीयमिन्द्रियम्
Parimarshaneeyam Indriyam Adhyaya (Palpable signs of Imminent Death)
4.
इन्द्रियानीकमिन्द्रियम्
Indriyaneekam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in five sense organs)
5.
पूर्वरूपीयमिन्द्रियम्
Purvarupeeyam Indriyam Adhyaya (Predicting prognosis of diseases by prodromal symptoms)
6.
कतमानिशरीरीयमिन्द्रियम्
Katamanisharireeyam Indriyam Adhyaya (Specific fatal clinical features)
7.
पन्नरूपीयमिन्द्रियम्
Pannarupiyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of changes in shadows, complexion, and luster)
8.
अवाक्शिरसीयमिन्द्रियम्
Avakshiraseeyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs like inverted shadow of dying person)
•
यस्यश्यावनिमित्तीयमिन्द्रियम्
Yasyashyavanimittiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms useful for Palliative Care among Patients approaching Death)
10.
सद्योमरणीयमिन्द्रियम्
Sadyomaraneeyam Indriyam Adhyaya (Signs of instant death and incurable complications of several diseases)
11.
अणुज्योतीयमिन्द्रियम्
Anujyotiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms of Imminent Death caused due to diminution of Agni)
12.
गोमयचूर्णीयमिन्द्रियम्
Gomayachurniyam Indriyam Adhyaya (Auspicious and Inauspicious Characteristics of the messenger)
Progress:62.2%
सफेनं रुधिरं यस्य मुहुरास्यात् प्रसिच्यते| शूलैश्च तुद्यते कुक्षिः प्रत्याख्येयस्तथाविधः ||२१||
sanskrit
[Poor prognosis based on hemoptysis] The man frequently spitting frothy blood and suffering from piercing pains in the stomach, should be refused for the treatment by the physician.
english translation
saphenaM rudhiraM yasya muhurAsyAt prasicyate| zUlaizca tudyate kukSiH pratyAkhyeyastathAvidhaH ||21||
hk transliteration
बलमांसक्षयस्तीव्रो रोगवृद्धिररोचकः| यस्यातुरस्य लक्ष्यन्ते त्रीन् पक्षान्न स जीवति ||२२||
sanskrit
[Poor prognosis with cachexia] The patient, who suffers from rapid loss of strength and muscle wasting, aggravation of disease symptoms and anorexia, does not survive more than three fortnights.
english translation
balamAMsakSayastIvro rogavRddhirarocakaH| yasyAturasya lakSyante trIn pakSAnna sa jIvati ||22||
hk transliteration
तत्र श्लोकौ- विज्ञानानि मनुष्याणां मरणे प्रत्युपस्थिते| भवन्त्येतानि सम्पश्येदन्यान्येवंविधानि च ||२३||
sanskrit
[Summary] These features in human beings denote impending death. The physician should observe these and other similar features.
english translation
tatra zlokau- vijJAnAni manuSyANAM maraNe pratyupasthite| bhavantyetAni sampazyedanyAnyevaMvidhAni ca ||23||
hk transliteration
तानि सर्वाणि लक्ष्यन्ते न तु सर्वाणि मानवम्| विशन्ति विनशिष्यन्तं तस्माद्बोध्यानि सर्वतः ||२४||
sanskrit
It is not necessarily that one founds them collectively in one person who is approaching death. Only few of them may appear in one person. Hence, the physician should know with all the signs and symptoms, prognosticative of death.
english translation
tAni sarvANi lakSyante na tu sarvANi mAnavam| vizanti vinaziSyantaM tasmAdbodhyAni sarvataH ||24||
hk transliteration
Charak Samhita
Progress:62.2%
सफेनं रुधिरं यस्य मुहुरास्यात् प्रसिच्यते| शूलैश्च तुद्यते कुक्षिः प्रत्याख्येयस्तथाविधः ||२१||
sanskrit
[Poor prognosis based on hemoptysis] The man frequently spitting frothy blood and suffering from piercing pains in the stomach, should be refused for the treatment by the physician.
english translation
saphenaM rudhiraM yasya muhurAsyAt prasicyate| zUlaizca tudyate kukSiH pratyAkhyeyastathAvidhaH ||21||
hk transliteration
बलमांसक्षयस्तीव्रो रोगवृद्धिररोचकः| यस्यातुरस्य लक्ष्यन्ते त्रीन् पक्षान्न स जीवति ||२२||
sanskrit
[Poor prognosis with cachexia] The patient, who suffers from rapid loss of strength and muscle wasting, aggravation of disease symptoms and anorexia, does not survive more than three fortnights.
english translation
balamAMsakSayastIvro rogavRddhirarocakaH| yasyAturasya lakSyante trIn pakSAnna sa jIvati ||22||
hk transliteration
तत्र श्लोकौ- विज्ञानानि मनुष्याणां मरणे प्रत्युपस्थिते| भवन्त्येतानि सम्पश्येदन्यान्येवंविधानि च ||२३||
sanskrit
[Summary] These features in human beings denote impending death. The physician should observe these and other similar features.
english translation
tatra zlokau- vijJAnAni manuSyANAM maraNe pratyupasthite| bhavantyetAni sampazyedanyAnyevaMvidhAni ca ||23||
hk transliteration
तानि सर्वाणि लक्ष्यन्ते न तु सर्वाणि मानवम्| विशन्ति विनशिष्यन्तं तस्माद्बोध्यानि सर्वतः ||२४||
sanskrit
It is not necessarily that one founds them collectively in one person who is approaching death. Only few of them may appear in one person. Hence, the physician should know with all the signs and symptoms, prognosticative of death.
english translation
tAni sarvANi lakSyante na tu sarvANi mAnavam| vizanti vinaziSyantaM tasmAdbodhyAni sarvataH ||24||
hk transliteration