Charak Samhita

Progress:81.6%

पटोलपत्रमुद्गानां रसमामलकस्य च | पाययेत घृतोन्मिश्रं नरं वीसर्पपीडितम् ||६१||

sanskrit

Physician should administer patola patra (Trichosanthes dioica Roxb.), mudga (green gram) and amalaki juice (Emblica officinalis) mixed with ghee.

english translation

paTolapatramudgAnAM rasamAmalakasya ca | pAyayeta ghRtonmizraM naraM vIsarpapIDitam ||61||

hk transliteration by Sanscript

यच्च सर्पिर्महातिक्तं पित्तकुष्ठनिबर्हणम् | निर्दिष्टं तदपि प्राज्ञो दद्याद्वीसर्पशान्तये ||६२||

sanskrit

[Formulations for dosha situated in koshtha, pitta dominant visarpa and virechana] The mahatikta ghritam indicated in paittika kustha should also be given by the intelligent physician for the alleviation of visarpa.

english translation

yacca sarpirmahAtiktaM pittakuSThanibarhaNam | nirdiSTaM tadapi prAjJo dadyAdvIsarpazAntaye ||62||

hk transliteration by Sanscript

त्रायमाणाघृतं सिद्धं गौल्मिके यदुदाहृतम् | विसर्पाणां प्रशान्त्यर्थं दद्यात्तदपि बुद्धिमान् ||६३||

sanskrit

Trayamana ghritam of tested efficacy mentioned in the treatment of gulma should be administered by the brilliant physician to alleviate visarpa.

english translation

trAyamANAghRtaM siddhaM gaulmike yadudAhRtam | visarpANAM prazAntyarthaM dadyAttadapi buddhimAn ||63||

hk transliteration by Sanscript

त्रिवृच्चूर्णं समालोड्य सर्पिषा पयसाऽपि वा | घर्माम्बुना वा संयोज्य मृद्वीकानां रसेन वा ||६४||

sanskrit

The powder of trivritta (Operculina turpethum Linn) mixed with ghee or milk or hot water or mridvika (Vitis vinifera Linn) juice should be administered for

english translation

trivRccUrNaM samAloDya sarpiSA payasA'pi vA | gharmAmbunA vA saMyojya mRdvIkAnAM rasena vA ||64||

hk transliteration by Sanscript

विरेकार्थं प्रयोक्तव्यं सिद्धं वीसर्पनाशनम् | त्रायमाणाशृतं वाऽपि पयो दद्याद्विरेचनम् ||६५||

sanskrit

virechana and is tested to alleviate visarpa or trayamana (Gentiana kurroo) decocted with milk should be given for virechana.

english translation

virekArthaM prayoktavyaM siddhaM vIsarpanAzanam | trAyamANAzRtaM vA'pi payo dadyAdvirecanam ||65||

hk transliteration by Sanscript