Charak Samhita

Progress:63.4%

वास्तुको वायसीशाकं मूलकं सुनिषण्णकम् | स्नेहास्तैलादयो भक्ष्याः क्षीरेक्षुरसगौडिकाः ||८१||

sanskrit

Vegetables like vastuka, vayasi, mulaka, sunishannaka should be used in vataja kasa along with adequate quantity of sneha, kshera, ikshurasa and gud.

english translation

vAstuko vAyasIzAkaM mUlakaM suniSaNNakam | snehAstailAdayo bhakSyAH kSIrekSurasagauDikAH ||81||

hk transliteration by Sanscript

दध्यारनालाम्लफलप्रसन्नापानमेव च | शस्यते वातकासे तु स्वाद्वम्ललवणानि च ||८२||

sanskrit

Aranala, amla phala, prasanna etc foods and drinks which are madhura, amla, lavana in nature are useful in vataja kasa.

english translation

dadhyAranAlAmlaphalaprasannApAnameva ca | zasyate vAtakAse tu svAdvamlalavaNAni ca ||82||

hk transliteration by Sanscript

पैत्तिके सकफे कासे वमनं सर्पिषा हितम् | तथा मदनकाश्मर्यमधुकक्वथितैर्जलैः ||८३||

sanskrit

[Management of pitta dosha dominant kasa] If pittaja kasa is associated with the aggravation of kapha, then vamana karma is to be advised with ghrita or using the kashaya prepared out of madana, kashmari, madhuka.

english translation

paittike sakaphe kAse vamanaM sarpiSA hitam | tathA madanakAzmaryamadhukakvathitairjalaiH ||83||

hk transliteration by Sanscript

यष्ट्याह्वफलकल्कैर्वा विदारीक्षुरसायुतैः | हृतदोषस्ततः शीतं मधुरं च क्रमं भजेत् ||८४||

sanskrit

Vamana can also be induced by using the klaka of madanaphal and madhuyashti along with vidari and ikshurasa.

english translation

yaSTyAhvaphalakalkairvA vidArIkSurasAyutaiH | hRtadoSastataH zItaM madhuraM ca kramaM bhajet ||84||

hk transliteration by Sanscript

पैत्ते तनुकफे कासे त्रिवृतां मधुरैर्युताम् | दद्याद्घनकफे तिक्तैर्विरेकार्थे युतां भिषक् ||८५||

sanskrit

Once after the elimination of aggravated doshas he should be treated with sheeta and madhura aharas.

english translation

paitte tanukaphe kAse trivRtAM madhurairyutAm | dadyAdghanakaphe tiktairvirekArthe yutAM bhiSak ||85||

hk transliteration by Sanscript