1.
प्रथम अध्याय
prathama adhyAya
2.
द्वितीय अध्याय
dvitIya adhyAya
3.
तृतीय अध्याय
tRtIya adhyAya
4.
चतुर्थः अध्यायः
caturthaH adhyAyaH
5.
पंचम अध्याय
paMcama adhyAya
6.
षष्ठम् अध्याय
SaSTham adhyAya
7.
सप्तम अध्याय
saptama adhyAya
8.
अष्टम अध्याय
aSTama adhyAya
9.
नवम अध्याय
navama adhyAya
•
दशम अध्याय
dazama adhyAya
11.
एकादश अध्याय
ekAdaza adhyAya
12.
द्वादश अध्याय
dvAdaza adhyAya
13.
त्रयोदश अध्याय
trayodaza adhyAya
14.
चतुर्दश अध्याय
caturdaza adhyAya
15.
पञ्चदश
paJcadaza
16.
षोडश अध्याय
SoDaza adhyAya
17.
सप्तदश अध्याय
saptadaza adhyAya
Progress:57.2%
बुद्धिर्यस्य बलं तस्य निर्बुद्धेश्च कुतो बलम् । वने सिंहो यदोन्मत्तः शाकेन निपातितः ॥ १६॥
He who has knowledge is powerful. What power can an unenlightened man have? Even a small rabbit in the forest intelligently kills an intoxicated lion.
english translation
जिसके पास विद्या है वह बलशाली है। निर्बुद्ध पुरुष के पास क्या शक्ति हो सकती है? वन में एक छोटा खरगोश भी बुद्धिमानी से मदमस्त सिंह को मार डालता है।
hindi translation
buddhiryasya balaM tasya nirbuddhezca kuto balam | vane siMho yadonmattaH zAkena nipAtitaH || 16||
hk transliteration by Sanscriptका चिन्ता मम जीवने यदि हरिर्विश्वंभरो गीयते नो चेदर्भकजीवनाय जननीस्तन्यं कथं निर्ममे । इत्यालोच्य मुहुर्मुहर्यद्रपते लक्ष्मीपते केवलं त्वत्पादाम्बुजसेवनेन सततं कालो मया नीयते ॥१७॥
O Vishvambhar, you follow everyone. Why should I worry about my livelihood when my mind is busy singing your glory. Without your grace, milk cannot flow from a mother's breast and the child cannot be nurtured. Always thinking this, O Lord of the Yadu dynasty, O husband of Lakshmi, may I spend all my time serving your lotus feet.
english translation
हे विश्वम्भर तु सबका पालन करता है। मैं अपने गुजारे की चिंता क्यों करूँ जब मेरा मन तेरी महिमा गाने में लगा हुआ है। आपके अनुग्रह के बिना एक माता की छाती से दूध नहीं बह सकता और शिशु का पालन नहीं हो सकता। हरदम यही सोचता हुआ, हे यदु वंशियो के प्रभु, हे लक्ष्मी पति, मेरा पूरा समय आपके चरणकमलों की सेवा में लगा रहे।
hindi translation
kA cintA mama jIvane yadi harirvizvaMbharo gIyate no cedarbhakajIvanAya jananIstanyaM kathaM nirmame | ityAlocya muhurmuharyadrapate lakSmIpate kevalaM tvatpAdAmbujasevanena satataM kAlo mayA nIyate ||17||
hk transliteration by Sanscriptगीर्वाणवाणीषु विशिष्टबुद्धिस तथापि भाषान्तरलोलुपोऽहम् । यथा सुधायाममरेषु सत्यां स्वर्गाङ्गनानामधरासवे रुचिः ॥१८॥
Despite having special knowledge of Sanskrit language, I want to learn other languages, just as in heaven there is nectar for the Gods to drink, yet they want to drink the juice from the lips of Apsaras.
english translation
संस्कृत भाषा का विशेष ज्ञान होने पर भी मैं अन्य भाषाओं को सीखना चाहता हूँ जैसे स्वर्ग में देवताओं के पीने के लिए अमृत होता है, फिर भी वे अप्सराओं के अधरों का रस पीना चाहते हैं।
hindi translation
gIrvANavANISu viziSTabuddhisa tathApi bhASAntaralolupo'ham | yathA sudhAyAmamareSu satyAM svargAGganAnAmadharAsave ruciH ||18||
hk transliteration by Sanscriptअन्नाद्दशगुणं पिष्टं पिष्टाद्दशगुणं पयः । पयसोऽष्टगुणं मांसं मांसाद्दशगुणं घृ॒तम् ॥१९॥
There are ten times more bulls in ground flour than in standing grain. Milk has twice the strength of ground flour. There is eight times more power in meat than in milk and ten times more power in ghee than in meat.
english translation
खड़े अन्न से दस गुना अधिक बुल पिसे हुए आटे में होते हैं। पिसे हुए आटे से भी दुस गुना अधिक बल दूध में रहता है। दूध से भी आठ गुना अधिक बल मांस में रहता है और मांस से दस गुना अधिक बल घी में रहता है।
hindi translation
annAddazaguNaM piSTaM piSTAddazaguNaM payaH | payaso'STaguNaM mAMsaM mAMsAddazaguNaM ghR॒tam ||19||
hk transliteration by Sanscriptशोकेन रोगा वर्धन्ते पयसा वर्धते तनुः । घृतेन वर्धते वीर्यं मांसान्मांसं प्रवर्धते ॥२०॥
Diseases increase due to grief. The body grows with milk. Ghee increases semen. Flesh grows flesh.
english translation
शोक से रोग बढ़ते हैं। दूध से शरीर बढ़ता है। घी से वीर्य बढ़ता है। मांस से मांस बढ़ता है।
hindi translation
zokena rogA vardhante payasA vardhate tanuH | ghRtena vardhate vIryaM mAMsAnmAMsaM pravardhate ||20||
hk transliteration by Sanscript