Charak Samhita

Progress:94.4%

न रागान्नाप्यविज्ञानादाहारानुपयोजयेत्| परीक्ष्य हितमश्नीयाद्देहो ह्याहारसम्भवः ||४१||

sanskrit

[The importance of food] One should not take food with greed and ignorance. One should consume wholesome food after evaluation as the body is formed from food.

english translation

na rAgAnnApyavijJAnAdAhArAnupayojayet| parIkSya hitamaznIyAddeho hyAhArasambhavaH ||41||

hk transliteration

आहारस्य विधावष्टौ विशेषा हेतुसञ्ज्ञकाः| शुभाशुभसमुत्पत्तौ तान् परीक्ष्य प्रयोजयेत् ||४२||

sanskrit

Eight special factors are to be considered while consuming food. These factors should be evaluated before consuming food, as they are responsible for good and bad effects on the body.

english translation

AhArasya vidhAvaSTau vizeSA hetusaJjJakAH| zubhAzubhasamutpattau tAn parIkSya prayojayet ||42||

hk transliteration

परिहार्याण्यपथ्यानि सदा परिहरन्नरः| भवत्यनृणतां प्राप्तः साधूनामिह पण्डितः ||४३||

sanskrit

One should always avoid unwholesome food. If one gets afflicted with a disease despite leading a healthy lifestyle,

english translation

parihAryANyapathyAni sadA pariharannaraH| bhavatyanRNatAM prAptaH sAdhUnAmiha paNDitaH ||43||

hk transliteration

यत्तु रोगसमुत्थानमशक्यमिह केनचित्| परिहर्तुं न तत् प्राप्य शोचितव्यं मनीषिभिः ||४४||

sanskrit

then he is not at fault as it could be the effect of previous birth.

english translation

yattu rogasamutthAnamazakyamiha kenacit| parihartuM na tat prApya zocitavyaM manISibhiH ||44||

hk transliteration

तत्र श्लोकाः- आहारसम्भवं वस्तु रोगाश्चाहारसम्भवाः| हिताहितविशेषाच्च विशेषः सुखदुःखयोः ||४५||

sanskrit

[Summary] The origin of life- and diseases - is food.

english translation

tatra zlokAH- AhArasambhavaM vastu rogAzcAhArasambhavAH| hitAhitavizeSAcca vizeSaH sukhaduHkhayoH ||45||

hk transliteration