Charak Samhita

Progress:47.1%

समीरणे परिक्षीणे कफः पित्तं समत्वगम्। कुर्वीत सन्निरुन्धानो मृद्वग्नित्वं शिरोग्रहम् ॥५१॥

॥ 6. Increased kapha, normal pitta, and decreased vata sannipata॥ In case of decreased vata, if increased kapha obstructs the normal pitta then it causes slow digestion,stiffness of head,

english translation

samIraNe parikSINe kaphaH pittaM samatvagam। kurvIta sannirundhAno mRdvagnitvaM zirograham ॥51॥

hk transliteration by Sanscript

निद्रां तन्द्रां प्रलापं च हृद्रोगं गात्रगौरवम्। नखादीनां च पीतत्वं ष्ठीवनं कफपित्तयोः ॥५२॥

sleep, drowsiness, delirium, cardiac diseases, heaviness in the body, yellowness in nails etc and excess discharge of kapha-pitta

english translation

nidrAM tandrAM pralApaM ca hRdrogaM gAtragauravam। nakhAdInAM ca pItatvaM SThIvanaM kaphapittayoH ॥52॥

hk transliteration by Sanscript

हीनवातस्य तु श्लेष्मा पित्तेन सहितश्चरन्। करोत्यरोचकापाकौ सदनं गौरवं तथा ॥५३॥

॥ 7. Decreased vata,increased kapha, and pitta sannipata॥ In case of decreased vata when increased kapha, pitta spreads in the body causing anorexia, indigestion, asthenia,

english translation

hInavAtasya tu zleSmA pittena sahitazcaran। karotyarocakApAkau sadanaM gauravaM tathA ॥53॥

hk transliteration by Sanscript

हृल्लासमास्यस्रवणं पाण्डुतां दूयनं मदम्। विरेकस्य च वैषम्यं वैषम्यमनलस्य च ॥५४॥

heaviness, nausea, salivation, anaemia, fumes sensation of mouth, throat and palate (dūyana), intoxication and irregularity of bowels and digestion

english translation

hRllAsamAsyasravaNaM pANDutAM dUyanaM madam। virekasya ca vaiSamyaM vaiSamyamanalasya ca ॥54॥

hk transliteration by Sanscript

हीनपित्तस्य तु श्लेष्मा मारुतेनोपसंहितः। स्तम्भं शैत्यं च तोदं च जनयत्यनवस्थितम् ॥५५॥

॥ 8. Decreased pitta, increased kapha, and vata sannipata॥ In case of decreased pitta, the increased kapha and vata combine together , causing stiffness, coldness, unstable pricking pain,

english translation

hInapittasya tu zleSmA mArutenopasaMhitaH। stambhaM zaityaM ca todaM ca janayatyanavasthitam ॥55॥

hk transliteration by Sanscript