Charak Samhita

Progress:25.6%

दाहप्रशमनोऽभ्यङ्गः सर्पिषा पित्तगुल्मिनाम्| चन्दनाद्येन तैलेन तैलेन मधुकस्य वा ||१३१||

sanskrit

[Massage] For relieving burning sensation in the patient of gulma, massage with ghee or chandanadi taila or medicated oil prepared with madhuka should be done

english translation

dAhaprazamano'bhyaGgaH sarpiSA pittagulminAm| candanAdyena tailena tailena madhukasya vA ||131||

hk transliteration

ये च पित्तज्वरहराः सतिक्ताः क्षीरबस्तयः| हितास्ते पित्तगुल्मिभ्यो वक्ष्यन्ते ये च सिद्धिषु ||१३२||

sanskrit

[Kshira-basti for pitta gulma] Kshira-basti comprising of bitter drugs described for pitta fever as well as which will be described in Siddhi Sthana are also beneficial for curing pitta gulma

english translation

ye ca pittajvaraharAH satiktAH kSIrabastayaH| hitAste pittagulmibhyo vakSyante ye ca siddhiSu ||132||

hk transliteration

शालयो जाङ्गलं मांसं गव्याजे पयसी घृतम्| खर्जूरामलकं द्राक्षां दाडिमं सपरूषकम् ||१३३||

sanskrit

[Pathya for pitta gulma] Red rice, meat of wild animals, milk and ghee of cow and goat, dates, grapes, pomegranates, amalaki and parushaka

english translation

zAlayo jAGgalaM mAMsaM gavyAje payasI ghRtam| kharjUrAmalakaM drAkSAM dADimaM saparUSakam ||133||

hk transliteration

आहारार्थं प्रयोक्तव्यं पानार्थं सलिलं शृतम्| बलाविदारीगन्धाद्यैः पित्तगुल्मचिकित्सितम् ||१३४||

sanskrit

are wholesome diet articles for eating and water boiled with bala-vidarigandhadi drugs for drinking for the patient of pitta gulma

english translation

AhArArthaM prayoktavyaM pAnArthaM salilaM zRtam| balAvidArIgandhAdyaiH pittagulmacikitsitam ||134||

hk transliteration

आमान्वये पित्तगुल्मे सामे वा कफवातिके| यवागूभिः खडैर्यूषैः सन्धुक्ष्योऽग्निर्विलङ्घिते ||१३५||

sanskrit

[Management of ama associated gulma] Pitta gulma or kapha-vata gulma if associated with ama, first it should be subjected to langhana and then given cooked rice (yavagu) and vegetable or pulse soup to enhance the digestion

english translation

AmAnvaye pittagulme sAme vA kaphavAtike| yavAgUbhiH khaDairyUSaiH sandhukSyo'gnirvilaGghite ||135||

hk transliteration