Charak Samhita

Progress:72.1%

प्रस्थं चतुर्गुणे क्षीरे सिद्धं कासहरं पिबेत् | ज्वरगुल्मारुचिप्लीहशिरोहृत्पार्श्वशूलनुत् ||४१||

sanskrit

It also cures jwara, gulma, aruchi, pleeha, shirah shoola, hrit shoola, parshwa shoola,

english translation

prasthaM caturguNe kSIre siddhaM kAsaharaM pibet | jvaragulmAruciplIhazirohRtpArzvazUlanut ||41||

hk transliteration by Sanscript

कामलार्शोऽनिलाष्ठीलाक्षतशोषक्षयापहम् | त्र्यूषणं नाम विख्यातमेतद्धृतमनुत्तमम् ||४२||

sanskrit

kamala, arshas, ashtheela, kshata, shosha, kshaya. This well known formulation is named as tryushanadi ghrita.

english translation

kAmalArzo'nilASThIlAkSatazoSakSayApaham | tryUSaNaM nAma vikhyAtametaddhRtamanuttamam ||42||

hk transliteration by Sanscript

द्रोणेऽपां साधयेद्रास्नां दशमूलीं शतावरीम् | पलिकां माणिकांशांस्तु कुलत्थान्बदरान्यवान् ||४३||

sanskrit

[Rasna ghritam] In one drona of water, one pala of each of rasna, dashamoolas, one manika of each of kulattha, badara, yava and half tula of ajamamsa should be added and boiled till one fourth of water remains.

english translation

droNe'pAM sAdhayedrAsnAM dazamUlIM zatAvarIm | palikAM mANikAMzAMstu kulatthAnbadarAnyavAn ||43||

hk transliteration by Sanscript

तुलार्धं चाजमांसस्य पादशेषेण तेन च | घृताढकं समक्षीरं जीवनीयैः पलोन्मितैः ||४४||

sanskrit

To this decoction, one adhaka of each of ghrita, ksheera and one pala of each of ten drugs belonging to jivaneeya (dashemani) should be added and cooked.

english translation

tulArdhaM cAjamAMsasya pAdazeSeNa tena ca | ghRtADhakaM samakSIraM jIvanIyaiH palonmitaiH ||44||

hk transliteration by Sanscript

सिद्धं तद्दशभिः कल्कैर्नस्यपानानुवासनैः | समीक्ष्य वातरोगेषु यथावस्थं प्रयोजयेत् ||४५||

sanskrit

This prepared ghrita should be used in the form of nasya, pana and anuvasana, after proper assessment of the stages of vataroga.

english translation

siddhaM taddazabhiH kalkairnasyapAnAnuvAsanaiH | samIkSya vAtarogeSu yathAvasthaM prayojayet ||45||

hk transliteration by Sanscript