Charak Samhita

Progress:54.4%

एवं द्वयानां श्लेष्मपुरीषसम्भवानां क्रिमीणां समुत्थानसंस्थानवर्णनामप्रभावचिकित्सितविशेषाव्याख्याताः सामान्यतः | विशेषतस्तु स्वल्पमात्रमास्थापनानुवासनानुलोमहरणभूयिष्ठं तेष्वेवौषधेषु पुरीषजानां क्रिमीणां चिकित्सितं कर्तव्यं, मात्राधिकं पुनः शिरोविरेचनवमनोपशमनभूयिष्ठं तेष्वेवौषधेषु श्लेष्मजानां क्रिमीणां चिकित्सितं कार्यम्; इत्येष क्रिमिघ्नो भेषजविधिरनुव्याख्यातो भवति | तमनुतिष्ठता यथास्वं हेतुवर्जने प्रयतितव्यम् | यथोद्देशमेवमिदं क्रिमिकोष्ठचिकित्सितं यथावदनुव्याख्यातं भवति ||२७||

sanskrit

Thus in respect of both types of parasites grown in mucus as well as in feces, causes, form, colour, names, effects and treatment have been described in common. Specifically, in case of parasites grown in feces, the same drugs should be used in lower dose and mostly by the route of non-unctuous and unctuous enema and purgatives. In case of those grown in mucus, the same should be administered in high doses mostly by the route of head-cleansing, emesis and pacification. Thus the procedure of anthelmintic management is described while observing that one should be particularly cautious in avoiding the respective etiological factors. Thus, as proposed, the therapeutic management of the patient suffering from parasites is described properly.

english translation

evaM dvayAnAM zleSmapurISasambhavAnAM krimINAM samutthAnasaMsthAnavarNanAmaprabhAvacikitsitavizeSAvyAkhyAtAH sAmAnyataH | vizeSatastu svalpamAtramAsthApanAnuvAsanAnulomaharaNabhUyiSThaM teSvevauSadheSu purISajAnAM krimINAM cikitsitaM kartavyaM, mAtrAdhikaM punaH zirovirecanavamanopazamanabhUyiSThaM teSvevauSadheSu zleSmajAnAM krimINAM cikitsitaM kAryam; ityeSa krimighno bheSajavidhiranuvyAkhyAto bhavati | tamanutiSThatA yathAsvaM hetuvarjane prayatitavyam | yathoddezamevamidaM krimikoSThacikitsitaM yathAvadanuvyAkhyAtaM bhavati ||27||

hk transliteration