Charak Samhita

Progress:63.6%

अस्यां चैवावस्थायामुपद्रवाः कुष्ठिनं स्पृशन्ति; तद्यथा- प्रस्रवणमङ्गभेदः पतनान्यङ्गावयवानां तृष्णाज्वरातीसारदाहदौर्बल्यारोचकाविपाकाश्च, तथाविधमसाध्यं विद्यादिति ||११||

sanskrit

During this stage, a patient of kushtha afflicts with complications such as- excessive discharge, ulceration of body parts, sequestration of body parts (necrosis of phallenges), thirst, fever, diarrhea, burning sensation, debility, anorexia, indigestion. Such types of kushtha should be known as incurable.

english translation

asyAM caivAvasthAyAmupadravAH kuSThinaM spRzanti; tadyathA- prasravaNamaGgabhedaH patanAnyaGgAvayavAnAM tRSNAjvarAtIsAradAhadaurbalyArocakAvipAkAzca, tathAvidhamasAdhyaM vidyAditi ||11||

hk transliteration

भवन्ति चात्र- साध्योऽयमिति यः पूर्वं नरो रोगमुपेक्षते| स किञ्चित्कालमासाद्य मृत एवावबुध्यते ||१२||

sanskrit

[Summary] Easy curability of disease in Early stages : The patient that thinks it is easily curable and neglects the disease in its early stages, will be found after a while to be as good as dead.

english translation

bhavanti cAtra- sAdhyo'yamiti yaH pUrvaM naro rogamupekSate| sa kiJcitkAlamAsAdya mRta evAvabudhyate ||12||

hk transliteration

यस्तु प्रागेव रोगेभ्यो रोगेषु तरुणेषु वा| भेषजं कुरुते सम्यक् स चिरं सुखमश्नुते ||१३||

sanskrit

But he who treats well the disease from the very beginning or in its early stage attains happiness for long.

english translation

yastu prAgeva rogebhyo rogeSu taruNeSu vA| bheSajaM kurute samyak sa ciraM sukhamaznute ||13||

hk transliteration

यथा ह्यल्पेन यत्नेन छिद्यते तरुणस्तरुः| स एवातिप्रवृद्धस्तु छिद्यतेऽतिप्रयत्नतः ||१४||

sanskrit

The individual who took treatment properly prior to full manifestation of disease or in its early stage attains happiness for long time.

english translation

yathA hyalpena yatnena chidyate taruNastaruH| sa evAtipravRddhastu chidyate'tiprayatnataH ||14||

hk transliteration

एवमेव विकारोऽपि तरुणः साध्यते सुखम्| विवृद्धः साध्यते कृच्छ्रादसाध्यो वाऽपि जायते ||१५||

sanskrit

Just as a tender plant is easy to cut down with a little effort, but the same require great effort when fully grown.

english translation

evameva vikAro'pi taruNaH sAdhyate sukham| vivRddhaH sAdhyate kRcchrAdasAdhyo vA'pi jAyate ||15||

hk transliteration